Niet blij met windturbines: Twentse wethouders gaan op de barricade in Zwolle en spreken Statenleden zelf toe
Minstens twee wethouders uit Twente spreken volgende maand in een vergadering van de Statencommissie hun ongenoegen uit over het voorgenomen windbeleid van de provincie Overijssel. En mogelijk komt daar nog een derde wethouder bij. Het is niet gebruikelijk dat lokale bestuurders kritiek leveren in een politieke bijeenkomst door gebruik te maken van hun spreekrecht. Maar op deze manier hopen de wethouders de provinciale politiek ervan te overtuigen om een pas op de plaats te maken met het realiseren van windturbines.
In oktober nemen de Provinciale Staten een besluit over het aanpassen van de omgevingsverordening ten behoeve van windturbines. Dit gaat over de zogeheten programmeringsafspraken tussen de provincie en gemeenten in het kader van de Regionale Energiestrategie. Of met andere woorden: hoeveel windturbines zijn er per gemeente maximaal mogelijk en waar worden deze bij voorkeur geplaatst.
Verschil in visie
De totstandkoming van die afspraken heeft nogal wat voeten in aarde gehad. De gemeenten Enschede, Dinkelland en Wierden hebben namelijk om uiteenlopende redenen geweigerd om die afspraken met gedeputeerde Tijs de Bree te maken. Enschede denkt bijvoorbeeld aan 2 of 3 turbines langs de N18 ten zuiden van Usselo, maar pas als nieuwe landelijke regels over afstandsnormen definitief zijn. Dat duurt volgens de provincie te lang en bovendien is het aanbod qua opbrengst 'te laag'.
Dinkelland heeft de provincie gevraagd om het Nationaal Landschap Noordoost-Twente (dat voor een belangrijk deel in die gemeente ligt) te behoeden voor windturbines, maar kreeg nul op het rekest. De gemeenteraad van Wierden heeft op basis van een rapport van bureau Witteveen+Bos bepaald dat er geen ruimte is voor windturbines, maar daar denkt de provincie dus anders over. Voor elk van de drie gemeenten geldt dat de provincie er maximaal 4 windturbines wil toestaan.
Geen afspraak, wel windturbines
Het provinciebestuur heeft het recht om die turbines toe te staan, ook zonder afspraken met de wethouders. Het is namelijk vastgelegd [Elektriciteitswet, art. 9e] dat de provincie het bevoegd gezag is als het om projecten met grote windturbines gaat. Initiatiefnemers moeten dus altijd naar het loket in Zwolle met hun aanvraag.
Lees verder onder de afbeelding.
Het 'nut' van de programmeringsafspraken zit hem dus alleen in de locatiekeuze. Gemeenten hebben hun voorkeuren kunnen uitspreken op welke plek zij mogelijkheden zien voor windturbines en daar is de provincie in meegegaan. Als er geen afspraak is gemaakt is in potentie elke plek in de gemeente mogelijk, zolang deze binnen de voorwaarden van het provinciebestuur past.
Wethouders achter spreekgestoelte
Op woensdag 18 september wordt een extra commissievergadering in het provinciehuis gehouden, om inwoners en organisaties die daar behoefte aan hebben de gelegenheid te geven om hun zegje te doen over het voorgenomen beleid. Naast dat er tal van inwoners en actiegroepen van zich zullen laten horen, is het duidelijk dat ook de Enschedese wethouder Niels van den Berg (Burgerbelangen) achter het spreekgestoelte zal plaatsnemen. Op zichzelf bijzonder, omdat bestuurders meestal via de officiële kanalen, zoals brieven en rechtstreekse communicatie met collega-bestuurders, hun kijk op de zaak geven.
Coalitieakkoord is de spil
Het politieke akkoord van de vorig jaar aangetreden coalitie tussen BBB, VVD, GroenLinks, PvdA en SGP heeft de houding van Gedeputeerde Staten in de Regionale Energiestrategie veranderd. In het coalitieakkoord is een verkiezingswens van BBB ingewilligd om geen zonneparken meer toe te staan op landbouwgrond. Daartegenover staat dat er richting GroenLinks en PvdA een concessie is gedaan om de duurzaamheidsdoelen overeind te houden. En dat betekent meer windturbines.
Het betreft in het geval van Van den Berg een initiatief dat steun krijgt van het college van B&W. De wethouder laakt de houding van de provinciebestuur, omdat deze volgens hem jaren geleden met oog op de 'autonomie' van gemeenten de Regionale Energiestrategie is ingestapt.
Enschede wil een pas op de plaats maken en eerst de nieuwe landelijke normen rond windturbines afwachten, die mogelijk medio 2025 definitief zijn. "De provincie zegt nu: we wachten niet we denderen door", zegt Niels van den Berg. "Jammer voor de zorgen van de Boekeloërs en jammer voor de mensen uit de Broekheurne." Dit zijn plekken waar in potentie windturbines kunnen komen. "Daar zal ik ook stevig maar correct op inspreken. Uiteindelijk is er natuurlijk wel een meerderheid in de raad die deze lijn steunt."
Rijssen-Holten past afspraken aan
De gemeente Wierden bevestigt dat ook wethouder Richard Kortenhoeven (Nieuw Enter Wierden) zal inspreken tijdens de commissievergadering in het provinciehuis in Zwolle. Een derde Twentse wethouder wil komen, maar zal dat formeel eerst in een vergadering van het college van B&W moeten voorleggen. Het gaat om Ben Beens (SGP) uit de gemeente Rijssen-Holten.
Rijssen-Holten maakte aanvankelijk wel programmeringsafspraken met de provincie Overijssel, maar die zijn vorige maand door de gemeenteraad eenzijdig aangepast. De voorgenomen locatie van windpark Vletgaarsmaten komt niet (meer) uit. Gedeputeerde Tijs de Bree heeft al aangegeven niet met die aanpassing te kunnen leven.
