De St. Jankerk aan de Haaksbergerstraat wordt afgestoten en verkocht. Tenminste dat is het voornemen van het bestuur van de rooms-katholieke parochie St. Jacobus de Meerdere. Het bisdom Utrecht neemt na het langdurig proces dat bestuur en parochianen de afgelopen jaren hebben doorlopen een definitief besluit. “Je kunt de kerk wel open willen houden, maar je moet het kunnen behappen. En dat kan niet meer”, zegt vice-voorzitter Joop Hassink van het kerkbestuur.
Vandaag zijn alle parochianen via een brief op de hoogte gebracht van het voorgenomen besluit tot sluiting. “Natuurlijk is het moeilijk voor mensen die er altijd hebben gekerkt, waar ze zijn gedoopt, getrouwd en begrafenissen zijn gehouden”, aldus Hassink.
Toch is de sluiting en de onttrekking aan de eredienst van de kerk voor hem een heel logische stap, omdat de ene priester die er nog is onmogelijk alle rk-kerken in Losser, Haaksbergen en Enschede kan bedienen, omdat de financiën niet sporen en omdat er onvoldoende vrijwilligers zijn. “Een paar jaar geleden hadden we nog vijf priesters onder wie vier gepensioneerden. Maar die zijn er niet meer.”
In de brief aan de parochianen wordt gemeld dat alle kerkelijke activiteiten met ingang van 1 januari 2025 worden geconcentreerd in de Jacobuskerk op de Oude Markt en de St. Jozefkerk aan de Oldenzaalsestraat. “Dat zijn ook de locaties waar de meeste parochianen komen en zich thuis voelen”, weet de vice-voorzitter.
Uiteindelijk blijven er van de drie katholieke kerken die Enschede nog rijk was twee over. De St. Jan wordt verkocht. Wanneer is nog niet duidelijk, omdat het bisdom eerst zijn zegen over het proces moet uitspreken en ook toestemming moet geven over de verkoop en aan wie er wordt verkocht.
Hoewel het kerkbestuur geen restricties verbindt aan de verkoop van de katholieke kerk St Jan, komen die waarschijnlijk wel uit onverwachte hoek. De gemeente Enschede is namelijk van zins om van het kerkgebouw een gemeentelijke monument te maken. Als die bestemming erop komt voordat het geloofsgebouw aan de eredienst wordt onttrokken dan mag het gebouw in geen geval worden gesloopt. En dat kan een streep door de rekening van het kerkbestuur zijn. Overigens kan dat bestuur bezwaar aantekenen tegen het besluit van het College van Burgemeester en Wethouders om van de St Jan een gemeentelijk monument te maken.
Het laatste deel van dat proces is de hoorzitting die op donderdag 12 september om 19.00 uur in de parochiezaal van de St. Jankerk wordt gehouden. Parochianen kunnen daar nog steekhoudende fundamentele bezwaren naar voren brengen. “En dan gaat het niet om een argument als de afstand naar de andere kerk is zo groot”, geeft Hassink alvast maar aan.
De eerste steen voor de bouw van de St. Jankerk werd op 14 oktober 1920 aan de Haaksbergerstraat gelegd. De officiële oprichting van de parochie had plaats op 2 oktober 1921. Het onderhoud van de 'eerste St Jan' liet te wensen over waarop het gebouw werd gesloopt en elders in Pathmos een nieuwe kerk verrees. In 1966 kwam de St Jan weer op de oude plek terug. In 1966 werd de huidige kerk in gebruik genomen. Volgens de deskundigen gaat het om een 'karakteristiek moderne kerk met toren en gebouwd in strakke en zeer sobere functionalistische vormen, tegemoetkomend aan de richtlijnen van de liturgische vernieuwingen van de jaren 1960 rond het Tweede Vaticaans Concilie'. De kerk is een belangrijk voorbeeld van moderne r.-k. kerkbouw in Enschede'.
De bedoeling is met de opbrengst van de verkoop van het kerkgebouw noodzakelijke aanpassingen in en aan de Jacobuskerk op de Oude Markt te bekostigen. Het kerkbestuur wil de kerk goed verkopen. "We gaan voor de opbrengst", aldus Hassink. En dat betekent min of meer dat het bestuur geen restricties verbindt aan de verkoop.