Terwijl de oorlog in Oekraïne nog in volle gang is - en misschien zelfs zal intensiveren - houdt de Vereniging Nederlandse Gemeenten zich al bezig met de wederopbouw. Via de internationale tak van de vereniging gaan ambtenaren van meerdere Nederlandse gemeenten hun Oekraïense collega's adviseren. Enschede is één van de gemeenten die medewerking heeft toegezegd.
Het is de gemeenteraad die burgemeester Roelof Bleker op 15 juli de opdracht gaf om zich met de wederopbouw van Oekraïne te bemoeien. Volt diende in die vergadering een motie in met de strekking dat Enschede aan het Europese oostfront best iets kan betekenen door haar expertise aan te bieden. De oproep werd door een meerderheid van de partijen gesteund (BBE, VVD en PVV stemden tegen, FvD was afwezig).
In een brief aan de gemeenteraad laat burgemeester Roelof Bleker weten dat hij inmiddels contact heeft gehad met VNG International. En met succes, zegt hij. Er is door Enschede een toezegging gedaan voor deelname aan een project waarbij 15 geselecteerde Oekraïense steden hulp krijgen van Nederlandse gemeenten.
Het thema van de kennisoverdracht is - vrij vertaald - lokale economische groei en stedelijke ontwikkeling. En dat gaat verder dan alleen wederopbouw. "Doel van deze pijler is om Oekraïne voor te bereiden op toetreding tot de Europese Unie", schrijft burgemeester Bleker aan de gemeenteraad. Enschede zal in digitale sessies haar expertise delen op het gebied van duurzame stedelijke ontwikkeling en het aanvragen van subsidies op dat gebied.
Bij het opzetten van de webinars wil het Enschedese college 'waar mogelijk en relevant' Oekraïense vluchtelingen uit de opvang in de Noordmolen betrekken. Ook wordt aan de gemeenten Hengelo en Almelo gevraagd om mee te werken.
VNG International werkt in twaalf landen aan het 'versterken van het lokaal bestuur'. De projecten hebben een sterke binding met de zogeheten SDG-doelen, die inmiddels ook door Enschede worden gesteund. Binnen het wederopbouwprogramma in Oekraïne delen andere Nederlandse gemeenten hun kennis op gebied van 'veiligheid en weerbaarheid' en 'democratisering en decentralisatie'.
Het is overigens niet voor het eerst dat Enschede deelneemt aan een kennisuitwisseling met Oekraïne. Al in 2021, maanden voor de inval door Rusland, zijn er al webinars aangeboden in samenwerking met VNG International en de stad Mariopol. Het overkoepelende project, DG East, is gefinancierd door een agentschap van het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse Zaken.
De online sessies gingen destijds onder meer over afvalbeheer, innovatie en samenwerking met de universiteit. "Ook in het kader van de EU ambities op duurzaamheid en to ‘build back better’ in Oekraïne, past kennisontwikkeling op duurzaamheid en op bv schrijven van fondsaanvragen zeer goed onder deze pijler", aldus burgemeester Bleker in zijn raadsbrief. Het project duurt tot eind 2025.