De Enschedese Anieke Kranenburg is dinsdagmiddag te gast bij Prinsjesdag, omdat ze onlangs de Willem Witteveen Prijs won. De waterschapsbestuurder zet zich al tijden in voor écht schoon water. En dus maakt ze tijdens de derde dinsdag van de maand een statement: schoon water is BRAT!
Kranenburg was pas 23 jaar toen ze zich aansloot bij een waterschapspartij. Op haar 25e werd ze met bijna 9000 voorkeursstemmen verkozen als bestuurslid. Inmiddels is de Enschedese lijsstrekker van de partij ‘Water Natuurlijk’ binnen Waterschap Vechstromen. Kranenburg is in haar Waterschap de jongste lijsttrekker ooit. "Overdag ben ik onderzoeker. In de avond en weekenden ben ik politiek actief."
Samen met de Universiteit van Tilburg organiseerde de Eerste Kamer woensdagmiddag 3 juli een symposium over de wetenschappelijke, politieke en culturele erfenis van oud-senator en voormalig hoogleraar Willem Witteveen. De rechtsgeleerde en politicus kwam in 2014 om bij de ramp met vlucht MH17. Jongeren onder de dertig jaar die zich druk maken over democratie en rechtsstaat van Nederland konden een inzending insturen ter nagedachtenis aan Witteveen's gedachtegoed. Deelnemers werden uitgedaagd een boodschap of reflectie te delen over Nederland, tien jaar na het begin van de oorlog in Oekraïne. De winnende inzendingen zijn beloond met een uitnodiging voor Prinsjesdag.
Dertig inzendingen maakten kans op de prijs. Kranenburg werd met haar spoken-word tekst ‘Politiek Schouwspel’ bekroond tot één van de drie winnaars. Ze liet zich inspireren door het gedachtegoed van Witteveen. Hij beschouwde bijvoorbeeld de wet als een kunstwerk en politiek als theater. Waarbij hij vond dat de politiek de opdracht heeft om haar keuzes helder over te brengen aan het publiek, met behulp van theatraliteit.
“Voor mijn tekst heb ik me verplaatst in de inwoners. We zitten in een zaal en aanschouwen dat politieke theater. We zien de ingestudeerde relletjes en one-liners die de boodschap verstoren. Het zou heel goed helpen om als politicus de complexe zaken op een duidelijke, verhalende manier over te brengen.”
En dus is de waterschapsbestuurder dinsdag te gast bij Prinsjesdag, uniek want niet iedereen mag zomaar aanwezig zijn. Kranenburg is niet aanwezig bij de stoet en de Ridderzaal, maar zit tijdens de Troonrede in de Koninklijke Schouwburg. Daarna woont ze een feestelijke lunch bij in de Eerste Kamer.
Wel vaker worden er fashionstatements gemaakt tijdens prinsjesdag. Kranenburg grijpt de kans volledig aan om daaraan mee te doen. “Er wordt in het regeerakkoord veel geschreven over de problemen, maar de oplossingen staan er niet in. Woorden als: we moeten anders gaan meten, of we moeten het herijken. Het meer willen weten wordt soms gebruikt als een politieke strategie om iets te vertragen en dat komt een beetje in mijn allergie. We moeten gewoon nu wat doen.”
Lees verder onder de afbeelding.
Tijdens prinsjesdag verschijnt ze op de rode loper met een tas waar met dikke letters ‘schoon water is BRAT’ op staat. Wat dat betekent? “BRAT is het popcultuurstatement geworden van deze zomer. Het betekent eigenlijk: rebels, niet akkoord willen gaan met de status quo, op zoek willen gaan naar alternatieven en vooral iets gaan doen.” De Enschedese wil benadrukken dat we met de grote problemen die er spelen op het gebied van waterkwaliteit een BRAT-houding aan moeten nemen.
Wat Kranenburg betreft staat waterkwaliteit staat hoog op de agenda. “Als je kijkt naar de Europese maatstaaf voor waterkwaliteit dan scoort Nederland heel laag. We staan onderaan het lijstje. Ik kan me voorstellen dat je het niet altijd kan zien, want het gaat over bepaalde stoffen die in het water zitten en die zijn niet altijd zichtbaar. Denk bijvoorbeeld aan hormonen die in het water terecht komen door het gebruik van anticonceptie.”
Waarom ze de politiek in is gegaan? “Ik moest op een gegeven moment, net als iedereen, waterschapsbelasting betalen. Ik wist eigenlijk niet zo goed wat dat inhield, dus ging ik langs een vergadering. Daar zag ik zaal vol oude witte mannen. En ik dacht: het gaat hier over mijn toekomst, moeten we dan niet verschillende geluiden in het bestuur hebben? Het gaat namelijk niet alleen om de korte termijn, het heeft ook invloed voor over vijftig jaar. Wordt daar wel over nagedacht? Want laten we het realistisch bekijken, ik ben nu misschien wel de enige in het bestuur die er over vijftig jaar nog is.”