Aliëtte spoort het Enschedese kind op dat bij haar oom en tante onderdook: ‘Ze werd uit de box getrokken en in een overvalwagen gezet’
Iedereen in familie De Vries kent de naam ‘Hetty’, maar niemand weet wat er met haar na de Tweede Wereldoorlog is gebeurd. Na jarenlange onzekerheid over hoe het met de Joodse peuter uit Enschede is afgelopen, weet Aliëtte de Vries de waarheid boven water te halen. Ze schreef er een boek over. ‘Een onbekend kind’ wordt deze donderdag gepresenteerd bij Broekhuis in Enschede.
De Enschedese Hetty Frankenhuis is nog geen twee jaar oud wanneer ze via dominee Overduin bij een gezin in Friesland terechtkomt: de oom en tante van Aliëtte de Vries. Hier is de kleine Hetty, samen met twee volwassenen onderduikers, voorlopig veilig.
Als jong meisje is stilzitten geen optie: ze loopt en speelt door de straten alsof ze er hoort. De dorpsgenoten weten heel goed waar ze vandaan komt, maar weigeren de peuter op te geven. Als de twee andere onderduikers echter worden verraden, zien de Duitsers die hen komen ophalen ook Hetty in het huis bij de familie.
Door de mand
De Vries beschrijft wat er dan gebeurt. “’Is dit een Jodenkind?’, vraagt een van hen. Waarop mijn tante heel stoer zegt: ‘Nee, dat is mijn kind.’” Maar als haar tante het trouwboekje moet laten zien, valt ze door de mand: Hetty staat er niet in. “Toen was het gedaan. Ze werd uit de box getrokken en in een overvalwagen gezet.”
Het kleine meisje wordt meegenomen naar Westerbork, waar ze in een weeshuis terechtkomt.
Waar is Hetty?
Vervolgens verneemt niemand in de familie meer iets van het meisje. Het enige wat zeker is, is dat ze na de oorlog met haar moeder en stiefvader naar Australië is geëmigreerd.
Daar begint de zoektocht van De Vries. “In het begin heb ik random naar Joodse organisaties in Australië gemaild met de vraag of ze ene Hetty kenden.” Tevergeefs.
Laatste transport uit Westerbork
Haar opsporing komt echter in een stroomversnelling als ze hoort dat het meisje op het laatste transport vanuit Westerbork heeft gezeten met vijftig andere wezen: de zogeheten ‘onbekende kinderen’. “Kort daarna vond ik in de bibliotheek een boek met daarin een lijst met namen van de gedeporteerden. Inclusief Hetty.”
In het boek staat alleen het adres van de stichting ‘Onbekende Kinderen’. De Vries besluit een brief te sturen. “‘Woont één van die Hetty’s op de lijst in Australië?’ was mijn enige vraag. En dat was zo. Toen was het contact heel snel gelegd.”
Een onbekend kind
Tijdens haar zoektocht ontdekt De Vries nog veel meer over de geschiedenis van het meisje dat bij haar familie een schuilplek vond. En hoe zij uiteindelijk de oorlog wist te overleven. Hierover schrijft ze in haar boek ‘Een onbekend kind’.
Ze presenteert het boek, samen met de inmiddels 83-jarige Hetty, op donderdag 19 september om 19.30 uur in boekhandel Broekhuis.
Gerelateerd
