Nieuw apparaat maakt lokale productie waterstof in Twente mogelijk: 'Nodig om klimaatdoelen te halen’
Groene waterstof die lokaal wordt geproduceerd; dat is de ambitie van onderzoekers aan de Hogeschool Saxion in Enschede. Waterstof kan een duurzame energiebron zijn voor onder meer de industrie en transport. Studenten, bedrijven en kennisinstellingen in Oost-Nederland hebben daarvoor samen een elektrolysesysteem ontworpen. Een primeur.
Speerpunt is de lokale productie van waterstof en de opslag ervan met behulp van duurzame energiebronnen, zoals wind- en zonne-energie. “Groene waterstof wordt vooral nog centraal geproduceerd”, zegt Benno Aalderink, associate lector Waterstoftechnologie en applicaties bij Saxion. “Om de klimaatdoelen te halen, is lokale productie nodig. Dat is te realiseren met dit apparaat.”
Hoe werkt elektrolyse?
Groene waterstof ontstaat door water te splitsen in waterstof (H₂) en zuurstof (O₂) met behulp van elektriciteit. Dit proces stoot geen broeikassen uit, omdat de benodigde elektriciteit afkomstig is uit hernieuwbare bronnen als wind- en zonne-energie. De waterstof kan vervolgens worden opgeslagen en later worden gebruikt om elektriciteit op te wekken wanneer er vraag naar is.
In Nederland wordt waterstof al op grote schaal geproduceerd. Dit gebeurt vooral met behulp van aardgas, wat leidt tot CO₂-uitstoot. Aalderink: “Groene waterstof kan een duurzaam alternatief worden voor de industrie, vooral als het lokaal wordt geproduceerd en op meerdere manieren door bedrijven kan worden ingezet.”
Beperkingen
Hoewel duurzame energie aantrekkelijk klinkt, benadrukt Aalderink ook de beperkingen. “Groene waterstof is vooral nuttig als de zon amper schijnt of de wind niet voldoende waait. Maar ons ontwerp kent ook nadelen: de helft van de energie gaat verloren tijdens het productieproces.” Deze afweging is bewust gemaakt, waarbij er is gekozen voor het ontwerpen van een alkalische elektrolyser: “Dit type elektrolyser is minder efficiënt, maar vereist minder schaarse grondstoffen dan andere elektrolysers.”
Ook buiten Twente wordt er geëxperimenteerd met de opschaling van groene waterstofproductie, waaronder in Eemshaven en Rotterdam. Veel projecten bevinden zich nog in de test- of beginfase, maar er is een duidelijke ambitie om productie op grote schaal te realiseren in de komende jaren.
Van theorie naar praktijk
Het uiteindelijke doel is om lokale waterstof te produceren op de H2Hub-locatie in Twente en verder onderzoek te doen naar de toepassingen van waterstof in de industrie. Aalderink: “De plannen zijn er, en met onze blueprint kunnen veel bedrijven aan de slag.”
Dit onderzoeksproject, getiteld HYGENESYS, is een RAAK MKB-project en onderdeel van de strategische samenwerking tussen hogeschool Saxion en de HAN op het gebied van decentrale waterstof. Voor het HYGENESYS-onderzoekproject werken uiteenlopende partijen samen: Boessenkool, Cogas, Demcon, H2Hub Twente, Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, HyMatters, Jotem, Kiemt, Kiwa, Powerspex, ROC van Twente, Hogeschool Saxion, Universiteit Twente, VDL Energy Systems en Waterschap Vechtstromen.
Video en montage: Bo Bruinink
