Actiegroep oude Stork-bieb Hengelo komt met plan B: 'Gebouw verdient een beter lot'
De strijd om behoud van de oude Stork-bieb in Hengelo is nog niet gestreden. Op 19 november staan regionale en landelijke erfgoedstichtingen, een groep omwonenden en de actiegroep ‘Behoud oude bieb Hengelo' voor de bestuursrechtbank in Zwolle. De partijen vechten gezamenlijk de vergunning aan die de gemeente Hengelo aan projectontwikkelaar Van Wijnen in 2023 heeft verleend om de oude bieb om te bouwen tot appartementencomplex.
De actiegroep is strijdvaardig en geeft niet op als het gaat om het behoud van het historisch erfgoed. Het was een tijdje stil rond de beweging, maar achter de schermen is door alle betrokkenen hard gewerkt en nagedacht hoe het nu verder moet. Dat heeft geleid tot een 'Plan B' om te laten zien welke invulling de oude Stork-bieb ook kan krijgen met respect voor het verleden en om alvast een alternatief te hebben in het geval de rechter de vergunning intrekt.
"We hebben het afgelopen jaar gebruikt om met veel partijen te praten en ideeën op te halen bij specialisten en ervaringsdeskundigen", zegt Erik Gigengack. Het zorgde voor ideeën voor een mogelijke invulling, zoals de actiegroep die voor ogen heeft. Die doet volgens hen meer recht aan het verleden. Zo zou het historische gebouw een multifunctionele plek moeten worden en een cultureel centrum met onder meer een erfgoed-documentatiecentrum.
Commerciële poot
"Het leent zich uitstekend voor lezingen, kleinkunst, concerten, kleine exposities, maar er is ook nog een hele andere kant; In Hengelo wordt de oude locatie van Koninklijke Machinefabriek Stork (KMS) verbouwd tot woningen met onder meer bedrijfsfuncties. Daar zit nu nog het Stork-archief, maar die zou perfect in de oude bieb passen."
Belangrijk in 'Plan B' is dat het centrum zichzelf kan bedruipen. "We willen een plan waar de gemeente geen geld hoeft bij te leggen. Er zal dus sowieso een commerciële poot in moeten, bijvoorbeeld horeca."
Lees verder onder de afbeelding.
Erik Gigengack weet niet wat hij kan verwachten van de zitting op 19 november en voor welk verhaal de rechter gevoelig zal zijn. Er staan nog drie andere groepen voor dezelfde rechter, allemaal met hun eigen verhaal. De actiegroep ‘Behoud oude bieb Hengelo' heeft juridisch advies kunnen inwinnen dankzij crowdfunding. Dat heeft meer dan tweeduizend euro opgeleverd.
Cadeau
Wat hoopt de groep te bereiken bij de bestuursrechter? "Dat wordt teruggedraaid dat er appartementen in komen. Het moet openbaar toegankelijk blijven voor de inwoners van Hengelo", zegt Erwin Kwakman. "Het was een cadeau aan de inwoners van Hengelo, maar het is door de gemeente Hengelo voor een habbekrats verkocht aan een projectontwikkelaar. Die gaat er veel geld mee gaat verdienen. Dat is de wereld op z'n kop."
Als het gaat om de nieuwe eigenaar van het pand en fabrikant Stork als bouwer van grote scheepsmotoren, dan lijken opmerkelijk genoeg bepaalde wegen samen te komen. Zo is er een connectie met de Holland-Amerika Lijn. Dat is een van oorsprong Nederlandse maatschappij die een scheepvaartverbinding tussen Nederland en de Verenigde Staten vanuit Rotterdam exploiteerde. In 1989 nam het Amerikaanse Carnival Corporation de maatschappij over. Na de verkoop werd met de opbrengst de beleggingsmaatschappij HAL Investments opgericht. Van Wijnen is sinds een aantal jaren ook eigendom van HAL Investments.
Lees verder onder de afbeelding.
"De Holland-Amerika Lijn heeft prachtig erfgoed nagelaten. Ze zaten op de Wilhelminapier op de Kop van Zuid in Rotterdam. Iedereen kent daar wel het prachtige Hotel New York. Dat is het oude hoofdkantoor van de Holland-Amerika Lijn", zegt Gigengack. Hij noemt het een prachtig voorbeeld van historisch erfgoed dat is herbestemd en dan ook nog in lijn met wat het ooit was. "Het had een toeristische functie en nu is het een hotel-restaurant. Dat is fantastisch."
Contact met HAL
De groep Hengeloërs hoopt dat HAL respect heeft voor het Hengelose historische erfgoed en oog en oor heeft voor de geschiedenis van de oude Stork-bieb, dat ooit een gift van de familie Stork aan de stad was. Er is vanuit Hengelo inmiddels een eerste contact gelegd met HAL, waarin de Hengeloërs hebben verteld wie ze zijn en wat ze beweegt. "We hopen dat het contact een vervolg krijgt."
Over de oude Stork-bieb
De oude bibliotheek aan de Vondelstraat is een pand uit 1930 ontworpen door de bekende architect Beudt, in de stijl van de Amsterdamse school. Fabrikant Stork schonk het gebouw bij zijn 25-jarig huwelijksfeest aan de inwoners van de stad. Tot 1986 was het in gebruik als openbare leeszaal, daarna heeft het dienst gedaan als kerkgebouw en was het in gebruik als opslagplaats voor een archief van de gemeente Hengelo. Projectontwikkelaar Van Wijnen wil in de oude Stork-bieb zes loftwoningen en twee stadswoningen realiseren. Op het dak van het gebouw wordt een buitenruimte gecreëerd. Van Wijnen zegt de historische functie te behouden door er een minibibliotheek te realiseren. In de hal komt straks een eregalerij met historische foto's. Het voorportaal zou openbaar toegankelijk moeten zijn voor geïnteresseerden, maar de vraag is of de toekomstig bewoners dat wel willen. Die vormen straks een Vereniging Van Eigenaren (VVE) en hebben daarover het laatste woord.
Op vrijdag 20 september was er een korte culturele prikactie bij de oude Stork-bieb in Hengelo. Dit keer een korte poppenkastvoorstelling met als titel: 'Wakker Worden.' Kijk hieronder naar een korte impressie.
Gerelateerd
