Argwaan bij bestuurders over straaljagers op Twente Airport: 'Dit zet de ontwikkeling van de regio op slot'

In een brief aan staatssecretaris van Defensie Gijs Tuinman (BBB) spreken de vijf Twentse colleges hun zorgen uit. Zij stellen dat als de plannen van Defensie uitgerold zouden worden, dit de ontwikkeling van de regio - waaronder de bouw van tienduizenden woningen - in gevaar brengt.

Reserveluchthaven

Eerder dit jaar werd duidelijk dat Defensie wel oren zou hebben naar Twente Airport voor oefeningen met vrachtdrones. In een reactie daarop boden het Enschedese college en Gedeputeerde Staten haar eigen vliegveld gretig aan als 'reserveluchthaven'. Dat zou betekenen dat er in voorkomende gevallen tijdelijk straaljagers gestationeerd kunnen worden, nu er met oog op de geopolitieke situatie in de wereld flink wordt geïnvesteerd in het leger.

Oke, bij het aanbod stelden B&W dat het militair gebruik van de luchthaven wel 'binnen de bestaande kaders' dient te blijven. Dat wil in principe zeggen dat alleen de vrije ruimte in het bestaande bestemmingsplan (zoals het aantal vliegbewegingen) wordt opgevuld. Maar aan die voorwaarde lijkt Defensie maling te hebben, nu de uitbreiding van het militair areaal, zoals munitiedepots, steeds meer vorm krijgt.

Goede papieren

In een bijeenkomst in de Grolsch Veste zijn geïnteresseerden en belanghebbenden vorige maand bijgepraat over hoe de uitbreiding van militair gebruik op Twente Airport eruit kan zien. Er zijn nog meerdere locaties in beeld en een keuze daartussen wordt in januari uiteindelijk door het kabinet gemaakt.

Maar veel mensen voelen aan dat de Twentse luchthaven wel eens heel goede papieren kan hebben. Veel van de gebouwen van de voormalige Vliegbasis Twenthe staan er immers nog. Om over de drie kilometer lange startbaan - die niet ten volle voor commerciële vluchten kan worden benut - nog maar niet te spreken.

Onverharde landingsbaan

Het Ministerie van Defensie onderzoekt op dit moment de effecten van het gebruik van Twente Airport voor jaarlijks 1150 tot 2300 sorties (militaire vluchten) met de F35. Maar ook voor het gebruik van drones en de aanleg en het gebruik van een korte onverharde landingsbaan.

Met zo'n 'dirtstrip' kunnen landingen onder moeilijke omstandigheden worden nagebootst. Maar het college van B&W ziet dat niet zitten, omdat dit het civiele gebruik van de luchthaven in de weg zit. De reguliere landingsbaan moet vrij blijven van losse elementen en gesteente en dat is met een nabijgelegen dirtstrip niet gegarandeerd.

Tweede Volkel of Leeuwarden

Belangrijkste reden voor het versturen van de brief vormt echter de beoogde verruiming van vliegbewegingen met jachtvliegtuigen tot maximaal 2300. De omvang daarvan laat zich het best vergelijken met de bestaande militaire vliegbases Volkel en Leeuwarden, waar respectievelijk 2.000 en 2.700 sorties mogelijk zijn.

'Ook is meteen duidelijk dat dergelijke aantallen nooit kunnen passen binnen de bestaande kaders voor Twente Airport', schrijven de vijf colleges aan de staatssecretaris. 'De impact van de komst van jachtvliegtuigen naar Twente Airport kan desastreus uitpakken voor nationale, regionale en lokale ambities'.

'Streep door 25.000 woningen'

Omdat er door het gebruik van de F35 volgens de colleges waarschijnlijk een grote geluidscontour nodig is, zou dit grote gevolgen gaan krijgen voor bestaande en nieuwe woningen. Bij bestaande woningen, die net buiten de oude militaire geluidscirkel liggen, zijn bijvoorbeeld geen geluidswerende maatregelen genomen.

Ook stellen de colleges - overigens zonder al te veel onderbouwing - dat de inzet van straaljagers op Twente Airport een streep zet door de plannen van in totaal 25.000 woningen en daarnaast 20.000 nieuwe arbeidsplaatsen in de spoorzone Enschede-Hengelo. 'Als we tienduizenden woningen niet kunnen realiseren kan dit betekenen dat high-tech bedrijven niet kunnen groeien of naar elders verhuizen. En in Twente (hoog)opgeleid talent kan zich hier niet vestigen en vertrekt ook.'

Alleen drones en oefeningen

Concreet denkt de gemeente Enschede dat de invulling van bedrijventerrein Technology Base - waar nog 21 hectare aan vrije kavels vrij is voor hightechbedrijven - zich niet zal doorontwikkelen. Kortom: de hele ontwikkeling van Twente dreigt op slot te komen volgens de bestuurders van de gemeenten rondom Twente Airport.

In de brief aan staatssecretaris Tuinman vragen ze hem dan ook om geen militair gebruik buiten de bestaande kaders toe te staan. Met andere woorden: de (vracht)drones en bestaande militaire oefeningen blijven wat de colleges betreft welkom.