Almelo bereidt zich voor op miljoenenbezuiniging in Sociaal Domein: ‘Vergaande gevolgen voor inwoners’
Almelo staat voor forse bezuinigingen. Voor 2025 krijgt de gemeente de begroting rond, maar vanaf 2026 moet er jaarlijks 12,7 miljoen extra worden bezuinigd, oplopend naar zo’n 17 miljoen in 2027. Het sociaal domein wordt het hardst getroffen. Maar concrete plannen ontbreken nog. 'Dit gaat vergaande gevolgen hebben voor inwoners’.
Al langer is duidelijk dat Almelo jaren minder te besteden heeft de komende jaren. Volgend jaar komt de eerste structurele bezuiniging van 1,93 miljoen. Een deel wordt binnengehaald met een OZB-verhoging (onroerendzaakbelasting), maar vooral bezuinigingen op het sociaal domein moeten geld opleveren.
Voorzetjes
Daarvoor wordt een maatregelpakket voorgesteld, zoals het korten op ondersteuning en begeleiding. Het college van Burgemeester & Wethouders (B&W) geeft daarmee voorzetjes aan de gemeenteraad. Maar volgens raadslid Hümmels (Leefbaar Almelo) ontbreken deze voorzetten aan duidelijke richting: “Alles wordt uitgerekend in de begroting, maar de extra kosten van het doorvoeren van bezuinigingen zijn niet meegerekend.” Verantwoordelijk wethouder van Mierlo (CDA) noemt de schattingen ‘reëel’, maar de vraag blijft hoeveel de voorgestelde maatregelen daadwerkelijk zullen opleveren.
Bij het nemen van bezuinigingen gaan kosten gemoeid, zogeheten ‘frictiekosten’. Dit zijn extra kosten. Stel je voor dat een bedrijf gaat bezuinigen. Dan kunnen er tijdelijke kosten zijn voor het opleiden van mensen voor nieuwe functies of het aanpassen van systemen.
Verschillende partijen tijdens de gemeenteraad worstelen met dit vraagstuk. “Wat zijn de effecten in de praktijk per maatregel?", vraagt Abudallatif (Almelo Centraal). Ook Wiertz (D66) heeft zorgen: “Als de besparingen niet worden gehaald, gaan we dan tussentijds bijsturen?” Het college reageert geruststellend dat er opnieuw overleg zal zijn als de besparingen tegenvallen. En dat effecten van de voorgestelde maatregelen later komen.
Grote klus voor de deur
Maar een hele geruststellende voorbode is het niet. Want de grote bezuinigingsklus staat al voor de deur: vanaf 2026 moet Almelo nog eens zo’n 12,7 miljoen euro extra bezuinigen. Oftewel: het college moet in iets meer dan een jaar tijd scherpe keuzes maken om dit bedrag bij elkaar te krijgen. En dat is veel geld voor een middelgrote gemeente als Almelo. De pijlen zijn vooral gericht op het sociale domein, met jaarlijkse besparing die oplopen tot 8,7 miljoen in 2028. Dat gaat volgens het college dan ook vergaande gevolgen hebben voor inwoners.
Concrete plannen ontbreken
Het college presenteert ‘zoekrichtingen’ om het geld bijeen te krijgen, waardoor het onduidelijk blijft voor gemeenteraadsleden. Het college wil namelijk met ‘minder middelen, meer impact’ maken. De plannen daarvoor zijn gestoeld op termen zoals ‘het optimaliseren van processen’, ‘meer selfservices voor de inwoner’ en inzet op automatisering en AI. Concrete plannen ontbreken nog. De vraag is opnieuw: welke maatregelen kunnen genomen worden? En wat leveren die maatregelen dan op?
Het lijkt erop dat de gemeenteraad een moeilijke klus staat te wachten om de voorstellen goed te wegen en te controleren. Op 7 november zal de gemeenteraad de meerjarenbegroting voor 2025-2028 bespreken. Daarin wordt besproken hoe de gemeente de komende jaren geld uit gaat geven.
Deze gemeenteraadsvergadering is – zoals elke raadsvergadering - zowel fysiek als digitaal bij te wonen.
