Enschedese dirigent viert 25-jarig jubileum met groots Requiem van Verdi: ‘Goede muziek gaat nooit kapot’

Op het podium staan onder meer Concertkoor Sursum Corda uit Almelo, Concertkoor ECOK uit Enschede en TCOV Concertkoor Twente uit Hengelo. Voor Eric Kotterink is dit concert extra speciaal: hij dirigeert al 25 jaar de koren uit Enschede en Almelo. Daarnaast viert hij dit jaar zijn eerste lustrum bij het Hengelose koor. Zijn jubilea vallen samen met de 150^e verjaardag van Verdi’s Requiem, dat voor het eerst werd opgevoerd in 1874 in Milaan. “Genoeg redenen om dit werk in 2024 uit te voeren”, aldus Kotterink.

Stip op de horizon

In 2011 voerde Kotterink een vergelijkbaar project uit, waarbij hij met twee Nederlandse koren en één Duits koor optrad in zowel Duitsland en Praag. “Toen deed ik dat voor het eerst en moest ik nog veel ontdekken”, legt Kotterink uit. “Nu zit ik nog veel dieper in de materie.”

Het idee om het Requiem van Verdi uit te voeren kwam al net na corona. “We hadden het als koren – maar ook de rest van de culturele sector – heel moeilijk in de tijd van de pandemie. Voor mij was dit plan een soort stip op de horizon: het ultieme doel.”

Opera over de dood

Volgens de Enschedeër is het stuk van Giuseppe Verdi één van de mooiste werken die je als dirigent kan uitvoeren. Van oorsprong is een requiem een Latijns Rooms-katholieke begrafenis-mis, en komt het woord uit de Latijnse spreuk ‘requiem aeternam dona eis, Domine’. Letterlijk betekent dat: ‘Verleen hun eeuwige rust, o Heer’.

“Een requiem wordt normaliter opgedragen voor de doden”, aldus Kotterink. “Maar ja, die leven niet meer. Daarom heeft Verdi de muziek uit de kerk gehaald en er werk van gemaakt om het in concertzalen te laten horen. Ik zeg altijd: het Requiem van Verdi is meer een opera óver de dood. Het gaat over alle gevoelens die een mens heeft, of kan krijgen, wanneer er iemand overlijdt.”

De kracht van Verdi’s Requiem zit volgens de dirigent in de afwisseling tussen bombast en verstilling. “Mensen kennen vaak alleen de harde knallen van het beroemde Dies Irae (dat veel wordt gebruikt in reclames), maar er zit heel veel verstilling in dit werk. Het is die dynamiek die het zo bijzonder maakt.”

Studeren en repeteren

De voorbereiding op zo’n grootste uitvoering vergt veel. “Met zo veel zangers, drie koren, solisten en een orkest is dat best ingewikkeld”, licht de dirigent toe. “Het is belangrijk dat een aantal zaken heel goed staan; bijvoorbeeld het orkest. Gelukkig hebben we het fantastische orkest Phion, één van de beste van Nederland.”

Ook de drie koren hebben de afgelopen zes maanden heel hard gewerkt. “We hebben extra studiedagen ingepland en intensief gerepeteerd. Iedereen weet nu wat hij of zij moet doen. Ik denk dat alles deze vrijdag, tijdens de generale repetitie, heel mooi samenvalt.”

Voor een breed publiek

Voor Kotterink is klassieke muziek meer dan een vak, het is een levenslange passie. “Goede muziek gaat nooit kapot. Het raakt je recht in het hart.” Toch hoeft niet al het publiek zoveel passie te hebben voor het muziekgenre. Kotterink nodigt juist ook de jonge doelgroep uit om langs te komen. “Dit stuk is bedoelt voor iedereen. En voor jongelui die denken dat klassieke muziek saai is: kom alsjeblieft. Het is absoluut niet saai. Er zitten acht trompetten tegen je aan te knallen en je krijgt kippenvel; daar word je niet goed van”, aldus de dirigent.

Met nog één dag te gaan voor het concert, kijkt Kotterink enorm uit naar de uitvoering, maar blijft hij scherp. “Ik hoop er van te kunnen genieten, maar ik zal vooral ook aan het werk zijn. Als dirigent moet je er altijd bovenop zitten, foutjes snel opmerken en meteen corrigeren. Maar als het goed gaat, is het de mooiste ervaring die er is.”