Almelo wil miljoenen bezuinigen op het sociaal domein en dat heeft gevolgen voor het welzijn van inwoners. Mariska ten Heuw is nog maar net aangetreden als directeur van welzijnsorganisatie Avedan en staat meteen al voor een ‘forse opgave’. “Het gaat om buitengewoon veel geld. Ik weet niet of het realistisch is voor een stad als Almelo waar de sociale problematiek al groot is.”
De kersverse directeur maakt zich zorgen over de toekomst van het sociaal domein in Almelo. Volgens Ten Heuw zullen de bezuinigingen gevolgen hebben voor het welzijn van inwoners, vooral voor kwetsbare groepen die afhankelijk zijn van zorg. De gemeente wil besparen op - onder andere – de zorgtaken die ze voor het rijk uitvoert, zoals maatschappelijke ondersteuning en jeugdhulp.
De geplande bezuinigingen zijn deels het gevolg van een daling in het gemeentefonds, het budget dat gemeentes ontvangen vanuit het Rijk. Toch blijft de keuze om te besparen op zorg een ‘politieke keuze’: “Het gaat om buitengewoon veel geld, ik weet niet of het realistisch is”, vraagt Ten Heuw zich af. Deze keuze brengt uitdagingen met zich mee voor welzijnsorganisaties als Avedan in het verwezenlijken van hun ambities met vooral de focus op preventie. “Investeren in welzijn zorgt er uiteindelijk voor dat er minder zware zorg nodig is. Het is bewezen dat elke euro die je aan welzijn besteedt, dubbel en dwars wordt terugverdiend”, aldus Ten Heuw.
Avedan biedt verschillende activiteiten en programma’s aan, van jongeren tot ouderen. Het aanbod is gevarieerd, denk aan taallessen, jeugd- en jongerenwerk, wijkkamers waar mensen elkaar ontmoeten en hulp bij opvoeden. Deze vorm van ‘welzijnswerk’ draait om sociale betrokkenheid tot doel zelf de regie over je leven te kunnen voeren, waar nodig met ondersteuning.
Ten Heuw wijst erop dat investeringen in welzijn meer dan ooit noodzakelijk zijn. Door de vergrijzing zal de vraag naar zorg enorm toenemen, terwijl het aantal zorgverleners niet in hetzelfde tempo meegroeit. In 2040 zijn meer dan 2 miljoen mensen nodig in de zorg. Dat is dan 1 op de 4 werkenden. "Het is onmogelijk om aan die vraag te voldoen zonder een omslag naar preventie, waardoor het beroep op zorg kan dalen”, stelt Ten Heuw. “We moeten het welzijnswerk en de gehele sociale basis versterken zodat mensen elkaar kunnen opvangen. Dat kost tijd en geld. Dus moet je oude schoenen niet weggooien voor je nieuwe hebt.”
Ten Heuw benadrukt dat welzijnswerk alleen effectief kan zijn als er voldoende sociale voorzieningen zijn. “Onze samenleving is sterk geïndividualiseerd, maar juist de mensen in kwetsbare posities hebben vaak een extra steuntje nodig”, verzekert ze. “Investeren in welzijn is nodig om de omslag te kunnen maken naar minder beroep op intensieve zorg. Daarmee kunnen we meer mensen bereiken, hen meer betrekken bij onze activiteiten en ondersteuning bieden. Maar daar is wel capaciteit voor nodig.”
Ondanks de bezuinigingen werkt Avedan door aan de transformatie van zorg naar welzijn. “Welzijnswerk en de activiteiten die we organiseren zorgen ervoor dat mensen zich prettiger voelen, minder eenzaam zijn en structuur in hun leven vinden”, aldus Ten Heuw. “Nadrukkelijk is dit geen oplossing voor alles – zorg zal altijd nodig blijven. Maar willen we een samenleving waarin mensen samenkomen en elkaar ondersteunen, dat vraagt dat om investeren in welzijn. Alleen zo kunnen we de druk op de zorg verlichten en er toch voor zorgen dat kwetsbare inwoners zich verbonden en gesteund voelen.”