Oude Markt-parel Concordia krijgt monumentale status
Concordia aan de Oude Markt 15 - waar ook SamSam huishoudt - wordt een monumentaal pand. Het gebouw werd in februari dit jaar al aangewezen als kandidaat voor de monumentenlijst, maar nu is het officieel.
Het pand werd in 1902 gebouwd naar een idee van Alfons Ariëns. In 1909 is het pand herbouwd - nadat het werd verwoest door brand - en bijna verdubbeld in hoogte. Het torent nog steeds boven de markt uit. Publiek kwam er voor toneel- en filmvoorstellingen, al sloot het bioscoopgedeelte in 1916, door te veel concurrentie met Alhambra.
De jaren erna kreeg het gebouw de ene naar de andere functie: een verenigingsgebouw, een hotel en - weer - een bioscoop en theater. Na de oorlog stond het pand enige tijd leeg, maar werd in 1962 gekocht door de gemeente en volledig gerenoveerd. Het gebouw wordt nu gebruikt voor film, theater en horeca.
Cultuurhistorische waarde
De monumentencommissie heeft op basis van meerdere punten het pand aan de Oude Markt de monumentenstatus gegeven. Het gebouw herinnert aan de bloei van de katholieke gemeenschap rond 1900 en de rol van de katholieke Werkliedenvereniging. Ook illustreert het de groei van Enschede tot stedelijk centrum dankzij de textielindustrie.
Sinds de jaren zeventig is Concordia een theater en filmhuis, toegankelijk voor alle inwoners. Het gebouw, ontworpen door architect Jacques van Straaten, is een uniek voorbeeld van vroege twintigste-eeuwse verenigingsarchitectuur. Met zijn prominente ligging en goed bewaarde gevels is het beeldbepalend en zeldzaam in zijn soort.
Bonbonnière
Een ander - niet te vergeten - uniek punt is de bonbonnière. De theaterzaal is uniek door haar oorspronkelijke logetype, een kenmerk van vroege twintigste-eeuwse theaterarchitectuur. Met bewaarde zichtlijnen en details is het een zeldzaam voorbeeld van functioneel design en een belangrijk cultuurhistorisch element in Enschede.
Lees verder onder de afbeelding.
Het zaaltje deed zelfs landelijk stof opwaaien, toen Concordia in 2017 het theatertje wilde ombouwen tot filmzaal. Bekende artiesten als Youp van ’t Hek en Jochem Meyer riepen toen op de zaal te behouden. Dat lukte, want kort daarna ging Concordia weer theater programma in ‘het mooiste kleine theater van Nederland’.
Een aantal maanden geleden besloot Concordia opnieuw te gaan stoppen met het programmeren van theater. Wat er nu met de bonbonnière gaat gebeuren is nog niet duidelijk. Al kunnen de liefhebbers van het zaaltje gerust ademhalen, met die monumentale status kan er namelijk niet zomaar meer iets veranderen aan het pand.
