De decembermaand betekent voor velen vooral oliebollen, kerstmarkten en glühwein. Maar voor een aantal Twentenaren is er iets veel belangrijker dan dat: de midwinterhoorn. Zodra de eerste zondag van de advent geweest is, trekken alle blazers de hoorn uit de kast. Ze mogen nog een week, want op Driekoningen - 6 januari dus - wordt traditioneel voor het laatst geblazen. “Ik ben er elke dag mee bezig.”
Voorzitter Wilfried Poorthuis van de Vanekerblazers uit Enschede vindt het prachtig. Zijn vereniging speelt voornamelijk in kerken en rond de kerstdagen bij nachtmissen. “Het is het geluid van de kerst en december. Het is het geluid van de herinneringen en de weemoed”, vertelt de Enschedeër. “Soms loop ik over straat met de hoorn en dan wordt me gevraagd even te spelen. Het doet mensen denken aan vroeger.”
Voordat Poorthuis begon met het instrument, was hij beroepsmatig muzikant. "Toen ik daarmee stopte zei mijn vrouw dat ik iets anders moest doen, want ze wilde mij niet elke avond thuis hebben”, lacht Poorthuis. Het werd midwinterhoornblazen.
Lees verder onder de afbeelding.
Sindsdien is hij niet meer gestopt. “Ik kijk in de zomer uit naar de wintertijd, zodat ik weer kan spelen”, zegt hij. “In de app-groep met de andere blazers tellen we met elkaar de dagen af.”
De midwinterhoorn is een écht Twents geluid, vertelt Poorthuis: “Volgens de Germaanse geschiedenis worden door het blazen de boze geesten verjaagd en het licht en nieuwe geesten verwelkomd. Ook heeft het als waarschuwingssignaal gediend. En ten slotte is het een vooraankondiging van het Christuskind. Daarom komt de midwinterhoorn zoveel voor op kerstmarkten.”
De melodie die Poorthuis en andere blazers spelen, wordt de Oale Roop genoemd. Ze lijken misschien allemaal op elkaar, maar wie goed luistert hoort dat iedere blazer zijn eigen versie heeft.
Verder zijn er verschillen per plek. “Bij ons in de club blazen we ongeveer dezelfde melodie, maar in Losser hebben ze weer een hele andere”, vertelt Poorthuis. “Ik kan een blazer uit een ander dorp op tien kilometer afstand herkennen. Je leert op een gegeven moment de melodieën van de andere plaatsen kennen.”
Er mag dus nog even geblazen worden. Vanaf 6 januari, op Driekoningen, moet de hoorn weer opgeborgen worden. Deze dag staat symbool voor het bezoek van de drie 'wijzen uit het Oosten' aan Jezus en daarmee voor het einde van de kerstperiode. Spelen ná deze periode zou bovendien ongeluk brengen. Poorthuis hangt in ieder geval het instrument met liefde terug in de kast. Hij heeft dan, samen met zijn mede-blazers, ruim een jaar de tijd om weer op adem te komen.