Hengelose Surinamekenner Henk: 'Ze wilden Bouterse helemaal niet vinden'
Afhankelijk van wanneer de politie het lichaam vrijgeeft, zal de uitvaart van de veroordeelde Surinames oud-president Desi Bouterse of vrijdag 3 of zaterdag 4 januari zijn. Henk van de Wetering zal daar niet bij zijn. Hoewel hij al enkele jaren overwintert in Paramaribo is de Hengeloër dit keer in de weken rond de jaarwisseling gewoon in Nederland. Vanuit z'n huisje in de Berflo Es is hij duidelijk over waarom Bouterse niet bij leven is opgepakt: "Zijn aanhangers hebben regelmatig laten weten dat ze in dat geval 'de stad in de fik zouden steken'. Niemand daar had belang bij zijn aanhouding."
Als je in Twente iemand zoekt, die veel weet over Suriname moet je bij Henk zijn. Dat zegt-ie zelf in elk geval. Hij praat er graag over en voelt zich er thuis. "Ik heb Bouterse zelf nooit de hand geschud, maar de man die het dode lichaam straks gaat verzorgen wel. Gerold, zo heet-ie, is namelijk een maat van mij."
Leverfalen
Dat afleggen is nog niet gebeurd. Eerst moet de politie het lichaam vrijgeven. Dat gebeurt later deze week, als het politieonderzoek is afgerond. Dat heeft het Openbaar Ministerie in Suriname er niet van weerhouden om afgelopen weekend al te verklaren dat de veroordeelde oud-president zou zijn overleden aan een 'complicatie van leverfalen bij ernstige leverfibrose, veroorzaakt door chronisch alcoholgebruik'.
"Gerold werkt als lijkverzorger voor het Surinaamse leger. Hij kent de gebruiken die passen bij de uitvaart van Surinamers van verschillende bevolkingsgroepen." Dat gaat bij een Marron heel anders dan bij een Javaan of een Creool, legt Van de Wetering uit. "Als een Creool zoals Bouterse overlijdt, wordt er bij de uitvaart meestal met de kist geschud. Dat maakte ik mee bij de uitvaart van Bouterses moeder. Na de dienst in de kerk ging het gezelschap naar een aanpalende zaal, waar de band begon te spelen en zes potige kerels de kist alle kanten op lieten dansen, haha."
Decembermoorden
Oud-president Desi Bouterse is op 20 december 2023 veroordeeld vanwege zijn rol bij de Decembermoorden in 1982. Op 7 en 8 december van dat jaar werden vijftien politieke tegenstanders van het regime van Bouterse doodgeschoten in Fort Zeelandia. In het hoger beroep kreeg Bouterse vorig jaar twintig jaar gevangenisstraf. Sindsdien was hij voortvluchtig. Overigens is de term 'Decembermoorden' in Nederland een stuk gangbaarder dan in Suriname, vertelt Henk van de Wetering. "De publieke opinie wat betreft Bouterse is in Suriname ook een stuk milder. Daar leggen ze liever de nadruk op de goede dingen die onder zijn bewind zijn gedaan. Zo zorgde Bouterse voor een beter wegennet. Overigens deed hij dat met geleend geld en mede omdat dat geld nu moet worden terugbetaald, gaat het slecht met de staatskas en het volk. De verwachting is dat Bouterses partij, de NDP, de verkiezingen in mei volgend jaar glansrijk gaat winnen." Dat men in Suriname milder is, is overigens niet zo vreemd: na de staatsgreep in 1980 vluchtten veel leden van de oppositie naar Nederland. Zij die bleven, kregen te maken met de harde hand van de nieuwe leider. Vijftien van hen werden eind 1982 zelfs het zwijgen opgelegd.
Dat Bouterse zich na z'n veroordeling niet bij de politie heeft gemeld en zich vervolgens een jaar lang kon verstoppen, verbaast Van de Wetering niet: "Suriname heeft evenveel inwoners als Twente, maar kent een oppervlak dat vijf keer zo groot is als Nederland. Grote delen zijn onbereikbaar per auto. Geen wonder dat hij zich schuil kon houden in het oerwoud." Bouterse zou zijn overleden op 23 of 24 december in een woning in het district Commewijne, zo'n vijftig kilometer ten zuidoosten van de hoofdstad Paramaribo. Op eerste kerstdag werd zijn overlijden bekendgemaakt.
Volgens Van de Wetering hadden maar weinig mensen in Suriname belang bij een arrestatie van Bouterse: "Zijn aanhangers hadden al regelmatig laten weten dat ze 'de stad in de fik zouden steken' als Bouterse opgepakt zou worden. En vervolgens zou Bouterse dan als een soort martelaar vastgezet worden. Nee, ik snap wel dat er nooit echt naar hem gezocht is."
Overwinteren
Henk van de Wetering kwam vroeger namens zijn werkgever, de Universiteit Twente, regelmatig in Suriname. Hij maakte er vrienden en sloot het land in z'n hart: "Nu ik met pensioen ben, overwinter ik hier graag. Dat Nederlandse weer is toch verschrikkelijk? Toen ik nog werkte, had ik daar minder last van, maar nu ik de mogelijkheid heb, ben ik weg. Ik kom er net vandaan en ga half februari weer voor tien weken die kant op."
Textielbeat
Waarom is hij nu dan hier? "Ik had m'n kinderen beloofd om er tijdens de feestdagen te zijn en wil ook graag een keer weer het festival Textielbeat meemaken. Ik heb zelf in verschillende Twente bands gespeeld en zondag 19 januari wil ik er weer bij zijn in de Grolsch Veste om die jongens weer te zien."
Gerelateerd
