Falend management op alle lagen: bestuur, raad van toezicht, maar ook binnen AKI en ArtEZ zelf. Medewerkers en studenten zijn de dupe. Onderwijs en examinering voldoen niet aan de wettelijke eisen voor hbo-instellingen. De conclusies in het rapport van de Onderwijsinspectie zijn knetterhard.
De Onderwijsinspectie hield de opleidingskoepel tegen het licht na meldingen over wanbeheer op met name de AKI, de opleiding voor beeldende kunst in Enschede. Gedaan door onder meer de Kunstenbond, die al eerder met harde conclusies over omgangsvormen en de kwaliteit van onderwijs kwam. Maar ook individuele studenten, medewerkers en oud-studenten en -medewerkers trokken aan de bel. Vorig jaar kwam die onvrede tot een climax, die onder meer leidde tot een aflevering van het BNNVARA-programma BOOS.
De Onderwijsinspectie gebruikt grote woorden in het rapport, dat vandaag verscheen. Er is sprake van wanbeheer. Studenten en medewerkers ervaren sociaal onveilige situaties, er wordt gesproken van een angstcultuur. Het bestuur is niet open en transparant, maar ook niet bekwaam en geschikt. En het gaat niet om incidenten, maar om een patroon. De inspectie spreekt van ‘in ernstige mate en langdurig nalaten … om maatregelen te treffen’.
Onderwijsminister Eppo Bruins heeft het onderzoeksrapport dan ook stante pede naar de Tweede Kamer gestuurd en gaat ‘een stevig gesprek voeren met de raad van toezicht’ van ArtEZ. Dat is de formele werkgever van het bestuur. Ook die komt er niet best af in het inspectierapport. Die heeft wel ‘goed zicht op de problemen’, maar daar te weinig mee gedaan.
Het gaat bij die constateringen vooral om de afdeling Fine Art van de AKI, die Enschedese vestiging.
Bruins overweegt een ‘aanwijzing’, waarmee ArtEZ onder curatele van het Ministerie komt te staan, maar wil eerst van de Raad van Toezicht weten hoe zij denken de problemen op korte termijn aanzienlijk te verbeteren.
ArtEZ moet van de inspectie binnen drie maanden een actieplan gereed hebben en krijgt dan een jaar om de trits tekortkomingen te herstellen. Tot die tijd blijft de onderwijswaakhond bij de hbo-koepel op het vinkentouw zitten.
ArtEZ stelt in een reactie het ‘beeld dat wordt geschetst’ te herkennen en erkent ‘de ernst van de bevindingen’. De directeur van de Enschedese vestiging ‘voert samen met haar team het herstelplan voor AKI uit’, volgens diezelfde verklaring.
In april vorig jaar kondigde de AKI onverwachts een studentenstop aan: eerstejaars konden in het leerjaar 2024-2025 niet op de afdeling Fine Art terecht.
Twee weken geleden kondigde bestuursvoorzitter Marjolijn Brussaard haar vertrek per 1 februari aan. De visies van de Raad van Toezicht en Brussaard lagen te ver uit elkaar, was de officiële lezing. Er zijn twee interim-bestuurders aangesteld.