In Twente rouleert momenteel een aantal zogeheten 'flexflitsers'. Flitspalen die om de paar maanden op een andere plek opduiken en hardrijders op de gevoelige plaat vastleggen. Volgens persofficier Melissa van den Berg lijken de flexflitsers, die sinds 2022 in heel Nederland gebruikt worden, effect te sorteren: "We lijken er nettere chauffeurs door te worden."
Een nieuwe loot aan de boom van de mobiele flitspalen is de zogeheten 'focusflitser', een apparaat dat ziet of bestuurders achter het stuur een mobieltje vasthouden. Vanaf dit voorjaar zullen ook die dingen overal gaan opduiken.
Daarover straks meer, eerst de flexflitsers. Sinds deze week staan ze in Enschede langs de Broekheurnerrondweg en de Noord Esmarkerrondweg en in Deventer staat er nu eentje, die over een maandje terugkeert naar zijn 'oude stek' aan de Deldenerstraat in Hengelo. In Oldenzaal stond er tot deze week een aan de Schipleidelaan. Ook die komt binnenkort terug.
Melissa van den Berg, persofficier bij het OM, legt graag uit waarom ze zo blij is met deze mobiele flitspalen: "Uiteraard sorteert een tijdelijke flitspaal effect op het moment dat-ie ergens staat. Mensen informeren elkaar en letten er zelf ook op als ze er regelmatig langs komen."
Maar durft ze ook al iets te zeggen over het effect op de lange termijn? "Jazeker! We zien dat de gemiddelde gereden snelheid lager is na het verwijderen van het apparaat dan dat-ie voor plaatsing was."
In Nederland staan er nu 75 en binnen twee jaar zullen dat er 125 zijn. In deze regio rouleren er nu drie op zeven locaties in Enschede (3), Hengelo (2), Oldenzaal (1) en Deventer (1). In de regel worden ze elke twee maanden verplaatst. Dat levert het optimale effect, weet Van den Berg. Maar er speelt nog iets, lacht de persofficier: "Een accu is na ongeveer twee maanden leeg, dus bij verplaatsing wordt direct de accu gewisseld."
De wegbeheerders (gemeente of provincie) en de politie bepalen de plekken waar een flexflitser van nut zou kunnen zijn. Het OM toetst die voorstellen vervolgens aan de hand van de eigen criteria: "Daarbij wordt gekeken naar de gereden snelheid, naar risicofactoren op deze plek, zoals de inrichting van de weg en eventuele oversteekplaatsen en naar ongevalscijfers."
Per maand flitst een flexflitser gemiddeld 'enkele honderden tot duizenden keren'. Dat gaat dus om honderden miljoenen euro's per jaar in Nederland. Geld dat naar de staatskas gaat en niet is geoormerkt voor veiligheidsverhogende maatregelen. "Maar ons doel als OM is natuurlijk wel de verkeersveiligheid verbeteren."
De Oldenzaalse Schipleidelaan steekt er qua cijfers met kop en schouders bovenuit in Twente. Daar werden vorig jaar in een periode van twee maanden 6.441 voertuigen geflitst. Op de andere plekken in Twente gaat het om enkele honderden tot maximaal 2.000 per locatie in twee maanden tijd.
In Twente staan ze met name binnen de bebouwde kom langs gemeentelijke wegen, maar flexflitsers worden ook ingezet langs snelwegen, vertelt Van den Berg: "Dat gebeurt vooral bij wegwerkzaamheden. Om op die manier de veiligheid van de wegwerkers te waarborgen."
Nieuw zijn de zogeheten 'focusflitsers'. Die worden vanaf dit voorjaar ingezet. De focusflitser ziet of chauffeurs aan het bellen of appen zijn. Volgens Van den Berg zijn focusflitsers hard nodig: "Steeds meer verkeersongevallen worden hierdoor veroorzaakt."
Eind vorig jaar werd bekend dat vier grote verzekeraars appen achter het stuur gelijk gaan stellen aan rijden onder invloed van alcohol of drugs. Dit betekent dat bestuurders die tijdens het rijden hun smartphone gebruiken en betrokken raken bij een ongeluk, zelf opdraaien voor alle kosten, zo meldt verzekeraar DAS.
Een woordvoerder van die verzekeraar legde toen uit: "Deze maatregel komt voort uit de toenemende bezorgdheid over de gevaren van smartphonegebruik in het verkeer. Appen, bellen, navigeren en zelfs vergaderen achter het stuur leiden de aandacht af en verhogen het risico op ongelukken."
Exacte cijfers zijn er niet, maar volgens het OM vallen er 'jaarlijks honderden slachtoffers door mobiel bellen of social media-gebruik in het verkeer'.
In Twente zijn op dit moment in elk geval 6 plekken waar met enige regelmaat een flexflitser opduikt. Dat zijn in Hengelo de Deldenerstraat en de Laan Hart van Zuid, in Enschede de Broekheurnerrondweg, de Noord-Esmarkerrondweg en de Parkweg en in Oldenzaal de Schipleidelaan.