Oud-Enschedeër Harm Edens maakt lhbti-emancipatie bespreekbaar

De geboren en getogen Enschedeër kwam op jonge leeftijd al achter zijn seksualiteit. “Ik was een jaar of tien. Dat is wel een voordeel, omdat je dan niet zo veel hoeft te twijfelen aan jezelf. Ik wist eigenlijk niet beter.” Toch bleef Edens een lange tijd gesloten over het feit dat hij op jongens viel. “Ik was bezig met mijn studie en kreeg ook mijn eerste vriendjes, toen werd het wel tijd dat ik het ging vertellen. Ik heb drie kwartier aan de keukentafel gezeten met mijn ouders met de vraag of ik het wel zeker wist.” Volgens Edens is het niet makkelijk om uit de kast te komen, ook niet als je een goede band hebt met je ouders. “Wij hadden het überhaupt nooit ergens over, dus waarom daar dan wel over?”

De stad

Edens heeft fijne jeugdherinneringen aan Enschede. “Ik denk dan aan buitenspelen in de weilanden, beekjes en bosjes aan de rand van de Wesselerbrink. Helaas was er elke maand weer een weiland verdwenen, omdat er een nieuw blok aan woningen werd neergegooid. Daarom heb ik nu ook een hekel aan nieuwbouwijken.” Ook korfbalde hij bij de Wesselerbrink.

Toch liggen er voor hem ook zware herinneringen aan de Saasveldbrink. “Toen ik zestien was, zijn drie van mijn jeugdvrienden in een auto-ongeluk om het leven gekomen. We zaten met de rest van de vrienden onder een boom op de Brink te wachten met de vraag; wie is er dood en wie niet?”

Ook hierover kon Edens niet echt praten met zijn omgeving. “De begrafenissen waren zo emotioneel dat mensen bij bosjes flauwvielen, gewoon echt een trauma. Daarna gingen we maar gewoon weer door met het leven.”

In Enschede uitte Edens zijn seksualiteit ook niet. “Ik dacht, dat moeten we niet hebben. Ik moet eerst weg, een nieuw leven, nieuwe zekerheden en dan pas die heel persoonlijke dingen op tafel.”

Lhbti-emancipatie

Volgens Edens gaat het bergafwaarts met de emancipatie van lhbti. Het argument ‘het wordt ons door de strot gedrukt’, is veel gehoord. Ook wijst hij op de problematiek van algoritmes. “De anti-lhbti propaganda zie je ook in Nederland opkomen. Bij mij gingen alle alarmbellen af.”

Toch zit er een nadeel aan al die opkomende hokjes voor lhbti'ers. Er worden steeds meer groepen toegevoegd aan de ‘lettersoep’, zoals Edens het noemt. “Lhbti-acceptatie is voor mij een jeukwoord. Als psoriasis in mijn oksel.” Het geeft een machtsverhouding aan tussen de meerderheid en de minderheid. “En als je de goedkeuring van de meerderheid moet hebben of jij mag bestaan of niet, dan zijn we geen haar beter dan bijvoorbeeld de Taliban. Laten we ophouden met die lettersoep en er met elkaar voor zorgen dat er een fijn solide midden is.”

De theatershow ‘Van Flikkers tot Queers’ heeft een meer interactief en verbroederend doel. Zo is er ruimte voor mensen in de zaal om ook hun verhalen te vertellen en kunnen ze meedoen aan de quiz.