Een actie die de Enschedese politiek op zijn kop zette deze week: Marianne Schouten ging in klimaatstaking uit onvrede over het klimaatbeleid van het college. Haar eigen GroenLinks-fractie zette haar daarop uit de partij, maar Schouten blijft vastberaden om verandering teweeg te brengen. Nu gaat de politica verder als eenmansfractie.
Schouten begon haar staking op 3 maart door niet langer deel te nemen aan de raadsvergadering. Ze eiste dat het college de klimaatcrisis erkende en dat er een beter ‘klimaat’ binnen haar fractie zou komen, meer gericht op groen.
“Als ik in de raadszaal zat, voelde het alsof ik in de Matrix zat. Daar wordt het ene verteld, terwijl de wetenschap iets anders aantoont,” zegt de Enschedese in 1Twente Vandaag. “Wetenschappers luiden de noodklok. Hoe minder we doen, hoe meer ellende we straks hebben.”
Haar lege stoel blijft niet zonder gevolgen: GroenLinks zet Schouten de volgende dag direct uit de fractie. De partij vindt haar staking niet de juiste manier om aandacht te vragen en stelt dat het de fractie schaadt. Raadsleden hebben volgens hen de verantwoordelijkheid om aanwezig te zijn en deel te nemen aan debatten. Ook is het stellen van publieke eisen aan de fractie als problematisch ervaren.
Schouten reageert begripvol maar vastberaden. “Ik snap dat een grote partij zich aan de spelregels van de democratie moet houden.” De Enschedese wilde nog wel door met GroenLinks, al begrijpt ze dat het waarschijnlijk een onomkeerbaar besluit is. “Ik wil ook graag sorry zeggen tegen mijn fractievoorzitter, want ik snap dat ik hem in een moeilijk parket heb gebracht. Maar ik moest het doen.” De staking blijft voorlopig dus gewoon staan.
De GroenLinks fractie verzocht Schouten haar zetel terug te geven, maar dat doet ze niet. Schouten gaat door en dat betekent dat de gemeenteraad van Enschede een nieuwe fractie heeft: Groep Schouten. De politica overweegt een nieuwe lokale linkse partij op te richten. Met de gemeenteraadsverkiezingen in maart volgend jaar in het vizier, is ze benieuwd naar de steun uit de samenleving: "Ik ben benieuwd wat er nog gebeurt en welke mensen ook graag iets willen doen."
Op sociale media krijgt de Enschedese zowel bijval als kritiek op haar actie. “Ik krijg steun van mensen die vinden dat er iets niet klopt en willen helpen een nieuw geluid te laten horen.” Zelfs tegenstanders van haar klimaatstandpunt waarderen haar doorzettingsvermogen. Tegelijkertijd zijn er ook veel mensen die het er totaal mee oneens zijn.
Anderen zien het als een ‘symbolische stunt’, maar volgens Schouten gaat het verder dan dat: “Ik heb een duidelijke statement kunnen maken. Mensen denken erover na, ik voer gesprekken met partijen en partijen in wording. Zo blijft het onderwerp op de agenda.”
Ook de raadsvergoeding die Schouten blijft ontvangen, leidt tot discussie. CDA-fractievoorzitter Mart van Lagen stelde dat “staken als politicus tegen alles ingaat waar democratie voor staat.” Hij opperde een korting op haar raadsvergoeding, tot maximaal twintig procent. Online uitten anderen soortgelijke kritiek.
Schouten begrijpt die reactie. “Ik snap dat je dat bureaucratisch zo kunt zien. Het is alleen wel zo dat de maatschappelijke gesprekken die ik nou voer veel waardevoller zijn dan als ik alleen in de raadszaal zit."
Wanneer en of ze terugkeert in de raad, blijft onzeker. Haar klimaatstaking gaat voorlopig door, al sluit ze een einde niet uit: “Er is al het een en ander verschoven. Ik wil goed nadenken over hoe ik mijn politieke rol verder invul en of er genoeg tegemoetgekomen is aan mijn eisen.”