Enschede zet geflopt megabouwplan weer in de etalage: 'Meer regie nemen dan voorheen'

In 2018 werd het bouwplan groots aangekondigd. Er zou een totale investering van 150 miljoen euro mee gemoeid zijn, waarvan 100 miljoen afkomstig van marktpartijen zoals de Belgische ontwikkelaar LIFE. Binnen vijf jaar zou er gebouwd moeten worden aan de eerste van meerdere woontorens die in totaal 530 appartementen zouden tellen.

Opgesplitst in deelplannen

Maar het liep iets anders. Eind 2022 werd de overeenkomst tussen de gemeente en de projectontwikkelaar ontbonden. Gestegen bouwkosten maakten de realisatie van het prestigieuze bouwplan niet langer mogelijk. De gemeente bleef zitten met 2,9 miljoen euro aan voorgeschoten kosten.

Het project werd opgedeeld in vier deelplannen, waarvan deelplan 1 (het gebied tussen het voormalige Dish-hotel en het kantoor van Ten Hag) versneld ontwikkeld zou worden. Vorig jaar zijn volgens het college intensieve gesprekken gevoerd met Woonzorg al potentiële koper, maar die onderhandelingen leidden niet tot een akkoord. De hoop van de gemeente is gevestigd op een nieuwe afnemer. De gesprekken met ontwikkelaars Ten Brinke en LIFE/Redevco gaan door.

'Niet doorgaan op dezelfde weg'

Ondanks dat het versneld tot ontwikkeling brengen van deelplan 1 nog niet tot een concreet project heeft geleid, wordt het vizier nu ook op deelplannen 2, 3 en 4 gericht. "We kunnen ervoor kiezen om te wachten tot de markt voor hoogstedelijke ontwikkelingen weer aantrekt", schrijft het college van B&W aan de gemeenteraad. "Dit betekent dat er de komende jaren geen woningen gebouwd."

Een onwenselijk scenario, volgens het college. "Het is de markt niet gelukt om de juiste condities te creëren en de risico's kwamen alsnog grotendeels bij de gemeente te liggen. Het lijkt niet realistisch dat voortzetting op basis van dezelfde uitgangspunten de beste keuze is."

Uitgangspunten zijn geheim

Meer regie bij de gemeente dus, geheel conform de eerdere keuze om weer 'actief grondbeleid' te voeren. Het aankopen van het ING-pand voor een bedrag van 1,7 miljoen euro is daar een voorbeeld van. Maar hoe verder? De eerste stap is het opstellen van een zogeheten ontwikkelstrategie. Zo vaag als dat klinkt, blijft het voorlopig ook.

De uitgangspunten voor die strategie zijn namelijk alleen door raadsleden onder geheimhouding in te zien. Maar denk aan: het mogelijk maken van gefaseerde ontwikkeling, een omgevingsplan vaststellen vóórdat de markt via een tender (inschrijving of aanbesteding) wordt uitgedaagd en flexibel omspringen met de regels voor wat en hoeveel er gebouwd mag worden.

Leren van Linköping

Eerder was al bekend dat Enschede bij de ontwikkeling van de Kop Boulevard wil leren van de 'lessen' van Vallastaden. Dat is een woonwijk in Linköping - een Zweedse stad waarmee Enschede een vriendschapsband onderhoudt - waar zo'n duizend woningen zijn gebouwd door meer dan veertig verschillende projectonwikkelaars.

Wat die lessen voor Enschede betekenen wordt mogelijk pas na de zomervakantie wat concreter. Dan is het de bedoeling dat de gemeenteraad de (verruimde) kaders voor de ontwikkeling van de Kop Boulevard gaat vaststellen. Opvallend, omdat de gemeente gezien de financiële vooruitzichten mogelijk ook een pas op de plaats moet maken bij een deel van de bouwplannen in de stad. "We zijn ons bewust van de uitdagingen die voor ons liggen en de tijd die al verstreken is. Maar we blijven vastberaden stappen zetten", aldus het college.