Ans (80) werd op de dag na de bevrijding gedoopt in de Lambertus: 'Het moet er ontzettend koud geweest zijn'
De Lambertuskerk bleef wonder boven wonder gespaard tijdens de oorlog. Je kunt gerust stellen dat Sint Lambertus alles heeft gezien: de opmars van de Duitsers, verwoestende bombardementen van de binnenstad en de bevrijding. Maar ook, slechts een etmaal na die heugelijke dag, de doop van de pasgeboren Ans. Zij was het eerste kind dat na de oorlog werd gedoopt in de gezichtsbepalende kerk. Donderdag werd in het gebouw een expositie geopend, gewijd aan de oorlog.
In de Hengelose kerk, die in 1998 door de paus tot basiliek werd verheven, waren donderdagmiddag zo’n vijftig mensen aanwezig bij de opening van de expositie. Op 32 panelen wordt de oorlogsgeschiedenis van Hengelo verteld. Met een beetje inbeelding zou je het het verhaal van Sint-Lambertus kunnen noemen; het beeld, dat aan de buitenkant van de kerk hangt, heeft de oorlog overleefd en zag het allemaal gebeuren.
Door de ogen van Sint-Lambertus
“Sint-Lambertus zag het allemaal: hij zag de bezetting, hij zag de Joodse Hengeloërs afgevoerd worden, hij zag de bommen vallen en hij zag de geallieerden komen”, sprak oud-burgemeester Frank Kerckhaert tijdens de opening van de expositie.
'Hup, gelijk de kerk in'
Eén van de vensters vertelt het verhaal van Ans Balk (80). Zij werd op 4 april 1945 geboren, een dag na de bevrijding. Zij was het eerste kind dat in de heropende Lambertusbasiliek werd gedoopt. “Ik werd op 4 april geboren en hup, gelijk de kerk in”, zegt Balk.
Een vormde een groot contrast met een gebeurtenis een dag later: op 5 april werd in dezelfde kerk de uitvaartmis gehouden voor de 25-jarige verzetsman Theo van Loon, die op 1 april was gedood bij een verzetsactie.
Terwijl de hele binnenstad in puin kwam te liggen, bleef de Hengelose basiliek vrijwel ongeschonden. Alleen een gat in het dak, veroorzaakt door een blindganger, herinnert aan de verwoestingen. De winkels en gebouwen rondom de kerk overleefden het bombardement niet. “Ik denk dat het die dag ontzettend koud was in de kerk”, probeert Balk zich die dag voor de geest te halen.
In de jaren na het bombardement werd de binnenstad stukje bij beetje opnieuw opgebouwd. Ans Balk: “Toen ik een jaar of vijf, zes was, liep ik door de Brinkstraat richting het station. Toen was het daar nog één grote open vlakte.”
Oekraïne en Gaza
Volgens Balk is de expositie belangrijk om bewustzijn te creëren en stil te staan bij de effecten van oorlog en geweld. “De jeugd moet weten wat de oorlog heeft betekend. Kijk wat er nu in Oekraïne en Gaza gebeurt. Het is echt verschrikkelijk.”
Download onze app
