Voor twee Albergenaren komt de bevrijding een paar uur te laat
Slechts luttele uren voor de bevrijding van Albergen slaat het noodlot onbarmhartig toe voor twee dorpsgenoten. Jan Leemhuis (24), actief in het verzet, wordt in de vooravond van 3 april 1945 door Nederlandse Landwachters doodgeschoten. In de nachtelijke uren wordt Bernard Vleerbos (56) door Duitsers op de vlucht geliquideerd, domweg omdat hij zich op het verkeerde tijdstip op de verkeerde plek bevindt.
Als koerier van de ondergrondse fietst Jan Leemhuis die avond in de schemering vanuit Albergen naar Almelo. Net voorbij de kerk in Harbrinkhoek ziet hij dat Landwachters op straat voorbijgangers controleren. Omdat Jan een pistool bij zich heeft, probeert hij rechtsomkeert te maken. Maar de Landwachters hebben het vuur al geopend. Hij wordt geraakt, maar weet in eerste instantie nog langs café Heerdink te ontkomen naar een weiland. Daar wordt Jan alsnog achterhaald door de Landwachters en van dichtbij doodgeschoten.
‘Partizaan’ neergeschoten
Na hun laffe daad begeven de Landwachters zich naar café Heerdink, waar ze de eigenaar – met hun geweerkolven op de deur bonkend – sommeren naar buiten te komen. Ze laten hem weten dat ze een ‘partizaan’ hebben doodgeschoten. Het stoffelijk overschot van Jan Leemhuis wordt pas na lang zoeken gevonden. De eigenaar laat de beschadigde deur van het café lange tijd onaangeroerd. Als een stille getuige van de wandaad van de Nederlandse handlangers van de Duitse bezetter.
Een onzinnige actie
Enkele uren na de tragische dood van Jan Leemhuis richten verzetslieden op de Ootmarsumseweg, even buiten het dorp Albergen richting Fleringen, een wegversperring op. Doel is, vluchtende Duitsers en hun Nederlandse handlangers op te houden. Een onzinnige actie, die Bernard Vleerbos fataal zal worden. Hij woont, met z’n vrouw en 10 kinderen, in een boerderijtje vlak bij de plek waar de wegversperring is aangebracht. In de nachtelijke uren wordt er ook bij hem met geweerkolven op de deur gebonkt en Vleerbos wordt door Duitse soldaten en Nederlandse Landwachten gesommeerd te helpen bij het opruimen van de wegversperring.
Vreugde en verdriet
Wat er vervolgens precies is gebeurd, is nooit duidelijk geworden. Feit is wel dat Bernard Vleerbos bij de versperring wordt doodgeschoten. Z’n buurman Bernard Hulshof (36) weet te ontkomen. Te midden van de feestvreugde over de bevrijding wordt Bernard Vleerbos op 5 april 1945 op het Rooms-Katholieke kerkhof van Albergen begraven. Op 9 april is de begrafenis van Jan Leemhuis. ‘Achter de Amerikanen’, zoals dat in de volksmond in Albergen heet.
Laatste rustplaats zeven piloten
De graven van de ‘Amerikanen’ op de Rooms-Katholieke begraafplaats in Albergen betreffen in werkelijkheid de laatste rustplaatsen van in totaal zeven geallieerde piloten, die tijdens de Tweede Wereldoorlog in de gemeente Tubbergen zijn omgekomen. Op 13 mei 1943 stortte een viermotorige Lancaster van de Britse luchtmacht, op weg naar de Skoda-fabriek in Pilzen, neer bij de Vleerboersweg nabij de boerderij van Goselink. Daarbij kwamen ‘airgunners’ F.I.R. Gilever en R.F. Williams om het leven. Op 29 december 1943 haalde een Duitse nachtjager een viermotorige Halifax bommenwerper van de Canadese luchtmacht neer in Geesteren. Vijf inzittenden vonden de dood bij boerderij Oliemulder aan de Vriezenveenseweg: R.J.H. Walsh, E.N. Parker, C.W. Peasland, B.S. Ranson en A.G. Innes. Ze werden op 3 januari 1944 begraven op de begraafplaats in Albergen.
gerelateerd
Download onze app
