Studenten in Enschede klaargestoomd voor technologie van de toekomst: ‘Deze supercomputers kunnen nieuwe medicijnen voorspellen’

Kwantumtechnologie is gebaseerd op de regels van de kwantummechanica - de natuurkunde van de allerkleinste deeltjes, zoals atomen en elektronen. “Door deze inzichten toe te passen, ontwikkelen onderzoekers nieuwe vormen van technologie”, legt hoofddocent-onderzoeker én mede-ontwikkelaar van de nieuwe opleiding Tjeerd Bollman in 1Twente Vandaag uit. “En daarmee kunnen we onder andere mogelijke nieuwe medicatie in beeld brengen.”

Medicijnen ontwikkelen

Volgens Bollman kent kwantumtechnologie drie belangrijke gebieden. “Het meten van piepkleine stroompjes, bijvoorbeeld voor het detecteren van magnetische velden. Dan hebben we kwantumcommunicatie, waarbij je gegevens zo veilig kunt versturen dat niemand ze kan kraken. En tot slot de belangrijkste: kwantumcomputers.”

“In de wereld zijn we op zoek naar goede medicatie.” Nu gaat dat op basis van trial-and-error: per ‘medicijnontwerp’ wordt bekeken of het werkt. “Hoe mooi zou het zijn als je van tevoren al kunt uitrekenen wat kansrijke kandidaten zijn? Een kwantumcomputer kan daar heel goed een voorspelling voor doen.”

Zo’n kwantumcomputer kan heel veel berekeningen tegelijk uitvoeren, veel sneller dan een gewone computer. Dat komt door zogeheten superpositie: waar een gewone computer werkt met nullen of enen, kunnen kwantumcomputers die tegelijkertijd gebruiken. Daardoor kunnen ze veel meer informatie tegelijk verwerken.

Steeds meer vraag

De vraag naar kwantumtechnologieën groeit. Zó snel zelfs, dat er via het Nationaal Groeifonds een investering van ruim zeshonderd miljoen euro beschikbaar is gesteld – niet alleen voor onderzoek, maar ook om nieuw talent op te leiden.

Saxion bundelt voor de master 'Applied Quantum Technology' haar krachten met Hogeschool van Amsterdam, Fontys en De Haagse Hogeschool, om de tweejarige, praktijkgerichte opleiding aan te bieden. Volgens Bollman is dit de enige master in Nederland die gezamenlijk door vier hogescholen wordt verzorgd. Elke hogeschool draagt bij met de expertise uit de eigen regio. In Enschede ligt binnen de opleiding de nadruk op de hardwarekant van kwantumtechnologie.

"Twente is wereldleider op het gebied van fotonische chips", vertelt Bollman. Hierbij wordt licht geleid en verwerkt op een piepkleine chip – een techniek die onder andere wordt toegepast in kwantumcomputers.

De hardwarekant sluit dus goed aan bij de hightechsector in Twente. In de regio werken veel bedrijven en onderzoeksinstellingen met deze technologieën. “Voor studenten betekent dat volop baanmogelijkheden in een snelgroeiende sector.”

Master

Studenten die de master volgen zullen ook naar de andere hogescholen moeten afreizen. “We willen het beste van het beste voor studenten naar voren halen. De regio’s kunnen elkaar goed aanvullen, dus het is een uitgelezen kans.”

In de master ligt de focus op praktijkgericht leren en samenwerking met het bedrijfsleven. “Zo stomen wij studenten helemaal klaar om na de studie direct aan de slag te kunnen.”

De inschrijving voor de master Applied Quantum Technology opent in mei. In september 2025 zal de opleiding van start gaan.