Tientallen mensen die klaarstaan met hun camera of telefoon verklappen maandagavond dat er hoog bezoek aankomt in de Enschedese binnenstad. Uit een auto die stopt op de Oude Markt stapt koningin Máxima. Ze wordt op de roze loper ontvangen door burgemeester Roelof Bleker voor een bezoek aan het evenement ‘Quantum voor iedereen’ in de Grote Kerk, waar honderd jaar kwantumfysica wordt gevierd.
Na een ‘kwantum-welkom’ kan de ‘viering van de wetenschap’ beginnen en staat de avond in het teken van honderd jaar kwantumfysica – iets waar de koningin graag persoonlijk bij wil zijn. “Hoe bijzonder is dat?”, vraagt universitair docente Kirsten Stadermann. “Nieuwsgierig zijn is het begin van wetenschap. Dat de koningin dan wil komen, is ook letterlijk de kroon op ons werk.”
In een interactieve presentatie maken zo’n 300 bezoekers, voornamelijk middelbare scholieren en studenten, kennis met kwantumfysica. De docenten leggen de basisprincipes van kwantumfysica uit, met aandacht voor drie thema’s: ontdekken, maken en dromen. “Zo nemen we het publiek ook mee door de geschiedenis, de mijlpalen en de toekomst van kwantumwetenschap”, vertelt presentator en woordkunstenaar Brahma Ramsodit, die verschillende teksten voordraagt met ondersteuning van orgelmuziek.
Lees verder onder de afbeelding.
Met een rood, groen of blauw lampje geeft het publiek antwoord op vragen van de wetenschappers. Experimenten en voorbeelden laten ze zien hoe kwantumfysica werkt en wat het voor de toekomst kan betekenen. “Steek jullie duim eens op. Tel met mij tot drie. Tadaa! Je duimnagel is drie nanometer gegroeid.” Ook Máxima helpt een handje en doet samen met studenten twee proefjes, bijvoorbeeld met een laserstraal en olijfolie.
‘World Quantum Day’ is een initiatief van wetenschappers uit meer dan 65 landen, bedoeld om het brede publiek te betrekken bij het begrijpen en bespreken van kwantumfysica en -technologie. Technische opleidingen kunnen jongeren soms afschrikken. Universiteit Twente wil scholieren daarom juist inspireren. “We hopen dat ze enthousiast worden voor kwantumtechnologie. We hebben iedereen daarbij nodig, van mbo tot universiteit,” legt hoogleraar Alexander Brinkman uit.
En dat is niet zomaar: in Twente bruist het van de kwantuminnovatie. De regio loopt zelfs wereldwijd voorop op het gebied van zogeheten fotonische chips. En de vraag naar kwantumtechnologieën groeit. “Met kwantumcomputers kunnen we bijvoorbeeld goed beveiligd communiceren of nieuwe medicijnen ontwikkelen.”