Verkeer
Stuur appje
Zoek

Onderhandelingen gaan stroef, dus legt college van Enschede eerste recht van koop op kerkgebouw

20241218 Opstandingskerk Google Maps
De Opstandingskerk aan de Zonstraat.
Beeld: GoogleMaps

Als de Protestantse Gemeente Enschede de Opstandingskerk aan de Zonstraat wil verkopen, dan zal het kerkbestuur het gebouw eerst bij de gemeente moeten aanbieden. Het college van B&W heeft namelijk het (voorlopige) voorkeursrecht op het perceel gelegd. En dat is opvallend, want vier maanden geleden werd er nog gesproken over een 'deal' tussen gemeente, kerkbestuur en Nordwick BV, een projectontwikkelaar aan wie de Opstandingskerk al was beloofd.

Het perceel van de Opstandingskerk is gewild. Hoewel het gebouw nog wordt verhuurd aan Silo Church, wil de Protestantse Gemeente er graag vanaf. Daarvoor lag er al een overeenkomst met de in Rietmolen - op het adres van aannemer Kormelink - gevestigde projectontwikkelaar Nordwick BV. Die wil er woningen bouwen. Maar de gemeente ziet in de Opstandingskerk de ideale locatie voor een nieuw schoolgebouw voor basisscholen Paulus en De Zevenster, inclusief ontmoetingsruimte voor de wijk.

Stroeve gesprekken

Eind december meldde het college van B&W nog dat de gemeente Enschede, de eigenaar van de kerk en projectontwikkelaar Nordwick tot een akkoord waren gekomen. De gemeente zou de Opstandingskerk gaan kopen voor het nieuwe 'Huis van de Wijk'. Vervolgens zou Nordwick de vrijkomende locatie van basisschool De Zevenster, op de hoek Zevensterstraat/Schietbaanweg, mogen kopen voor de bouw van 18 grondgebonden woningen.

Vreemd is dan ook dat het college deze week het voorkeursrecht op het perceel van de Opstandingskerk heeft gelegd. Zo'n zware maatregel (het kerkgebouw kan nu in feite alleen nog aan de gemeente worden verkocht) straalt geen vertrouwen uit in de gemaakte afspraken. En dat wordt door een gemeentewoordvoerder bevestigd: "De gespreken verlopen minder voortvarend dan beoogd. Het vestigen van het voorkeursrecht is een stok achter de deur om de gemeentelijke belangen te borgen." Volgens het college is dit project van groot maatschappelijk belang.

Losse eindjes

Welke kink er precies in de kabel is gekomen, wordt niet duidelijk. 1Twente heeft de Protestantse Gemeente Enschede en Nordwick BV al wel benaderd voor een reactie, maar nog geen antwoord gekregen. In het collegebesluit van 17 december presenteerden B&W het alsof alles in kannen en kruiken was en er alleen nog wat plooien voor de nieuwbouw op de locatie van basisschool De Zevenster gladgestreken moesten worden.

20241218 Opstandingskerk Google Maps
Lees ook
Gemeente wil kerk in Enschede kopen voor 'huis van de wijk' en biedt in ruil een bouwlocatie aan

In datzelfde besluit van vier maanden geleden worden wel wat haken en ogen rond de haalbaarheid van het Huis van de Wijk gemeld. Er blijken, ondanks bijdragen uit de Strategische Investeringsagenda en het Volkhuisvestingsfonds, nog wat losse financiële eindjes. Mocht het project om welke reden dan ook onhaalbaar zijn, dan zou ook de deal met Nordwick voor nieuwbouw aan de Zevensterstraat vervallen. De projectontwikkelaar lijkt in dat scenario met lege handen te staan. Wat het voorkeursrecht betekent voor de 'overeenkomst' die Nordwick en de kerkeigenaar eerder sloten, is onduidelijk.

Van buitenspel naar balbezit

Opvallend is ook de rol die de gemeenteraad nu nog gaat spelen. De raadsfracties zijn namelijk in eerste instantie buitenspel gezet in deze hele transactie. Of beter gezegd: ze hebben zichzelf buitenspel gezet door het college eerder al toestemming te geven om bij projecten die van belang zijn voor de ontwikkeling van Enschede (de 'Strategische Investeringsagenda') op eigen houtje vastgoed aan te kopen.

icon_main_info_white_glyph

Vijf keer voorkeursrecht

Het voorkeursrecht is een van de zwaarste instrumenten die een lokale overheid kan inzetten in de fysieke ruimte. Niet zo verregaand als onteigening (waarbij iemand letterlijk wordt uitgekocht), maar bijna net zo beperkend voor de eigenaar. In geval van voorkeursrecht is de eigenaar van het betreffende perceel of gebouw niet langer toegestaan om aan iemand anders te verkopen, tenzij de gemeente afziet van aankoop.
In Enschede is het voorkeursrecht deze raadsperiode een beproefde methode geworden. Het instrument werd toegepast bij aankoop van het ING-pand aan de Boulevard 1945, maar is ook ingezet bij het ABN-pand aan het Stationsplein, percelen bij het Horstmanpark en appartementen en panden tegenover het Stadskantoor.

De 'Dynamische Investeringsagenda' - of vrij vertaald: het toekomstbestendig maken van de wijk Twekkelerveld - is een van die projecten. En een ontmoetingsplek naast het winkelcentrum valt daarbinnen. De gemeenteraad kon er dus niets van vinden, toen het college de aankoop van het perceel eind december aankondigde.

Maar nu er een voorkeursrecht op het perceel is gevestigd, is de raad ineens weer in balbezit. Het eerste recht van koop moet namelijk bekrachtigd worden door de gemeenteraad, voordat het officieel is. En dat dient binnen drie maanden na het collegebesluit te gebeuren. Belanghebbenden kunnen nog wel in beroep tegen de maatregel.

Heb je een nieuwstip of nieuwe informatie?
Tip onze redactie via mail of telefoon. Deze vind je op onze contactpagina.