Beschietingen over en weer. Instortende flatgebouwen, burgerslachtoffers en oorlogstaal. Het conflict tussen Israël en Hamas laaide in de afgelopen dagen in alle hevigheid los. Zondag werd er in Enschede gedemonstreerd. In 1Twente Vandaag spraken Enes Sariakçe en Rachel Denneboom elkaar. Over die demonstratie, over het conflict en over de vraag waarom de vonken daarvan tot in Twente reiken.
Denneboom is VVD-fractielid. Sariakçe raadslid voor DENK, zij het tijdelijk in de wachtstand. Maar ze zaten niet aan tafel als politicus. Sariakçe hielp de vier moskeeën die de demonstratie organiseerden met de procedures die daarvoor nodig waren. Denneboom heeft Joodse wortels
De Enschedese demonstratie verliep rustig en vreedzaam. Van Amsterdamse taferelen was hier geen sprake. In de hoofdstad werd gezwaaid met ISIS-vlaggen en ‘Alle Joden dood’ geroepen, demonstranten die met een regenboogvlag mee wilden lopen werd aangeraden dat maar niet te doen. Deze demonstraties dragen dan ook niet bij aan een oplossing, vindt Denneboom, maar zetten aan tot haat. “Dat is puur antisemitisme. Vrienden van me in Amsterdam kunnen niet meer met een keppeltje over straat.” Zij vreest dat dat ook in Enschede kan gebeuren. “We moeten oppassen dat we het conflict niet importeren.”
Sariakçe is blij met Enschede. “We wilden een signaal afgeven aan de minister-president. Die reageerde veel te nonchalant. Dit was niet tegen Joden of het Jodendom, integendeel. Hier hebben we laten zien dat het ook zo kan, dat we vreedzaam met elkaar samen kunnen leven.” Mocht het scenario waar Denneboom voor vreest toch werkelijkheid worden, dan blijken zij en Sariakçe elkaar te vinden. “Op het moment dat ik mij niet meer veilig kan voelen in mijn eigen stad”, zei Denneboom, “dan bel ik Enes. En dan gaat Enes mij helpen. Dat weet ik zeker.” Sariakçe: “Zeker! Zeker weten. Ja.”
Beiden noemen Gaza een ‘openluchtgevangenis’ en zijn het met elkaar eens dat de situatie van de bevolking daar drastisch moet verbeteren - in sociaal en economisch opzicht. Maar over de vraag wie daarvoor primair verantwoordelijk is, zijn ze verdeeld. Denneboom stelt dat de muren van die gevangenis door Hamas zijn gebouwd, Sariakçe vindt dat Israël de Palestijnse bevolking met een apartheidsregime onder de knoet houdt.
De een roept de wereld op iets aan Hamas te doen, de ander tot een boycot van Israël als drukmiddel om VN-resoluties te gaan eerbiedigen
In de regio zelf slaan beide kampen oorlogstaal uit. Beide hebben daar ook belang bij - zowel Hamas als de premier van Israël, Benjamin Netanyahu, danken hun positie aan de voortdurende spanning tussen de beide volkeren. Geen van beiden laat zich er veel aan gelegen liggen de gemoederen bij de achterban te temperen. De effecten daarvan worden wereldwijd gevoeld. Ook in Enschede, 3205 kilometer verderop zoals Denneboom betekende, waar vijfhonderd mensen de straat op gingen.
Op de vraag waarom Turkse en Marokkaanse moslims, zonder feitelijke betrokkenheid bij het conflict, zich zo solidair voelen met wat de Palestijnen overkomt, moet ook Seriakçe het antwoord schuldig blijven. In Kabul werd onlangs een moskee opgeblazen door een islamitische groep met een afwijkende mening, waarbij tientallen burgers het leven lieten. Overal ter wereld worden VN-resoluties geschonden, zijn onschuldigen slachtoffer. Dat leidt tot afschuw en verontwaardiging, maar niet tot demonstraties. Noch tot spanningen tussen inwoners van een Nederlandse stad: Joden, moslims en LHBT’ers.
In Enschede is het niet zo bont. Maar het is de vraag in hoeverre het niet ook dit soort gevoelens zijn die de discussie over de bouw van een nieuwe moskee beïnvloeden, bijvoorbeeld. Sariaçke vindt het moeilijk om die link direct te leggen, Denneboom denkt dat die invloed groot is. Op haar vraag met betrekking tot het succes of het mislukken van integratie zou je verschillende antwoorden kunnen geven. Wat dat antwoord ook is, belangrijker lijkt de vraag wie zich verantwoordelijk voelt om daarin een rol van betekenis te spelen, wie de bruggen bouwt.
Dat begint bij een open dialoog - van mens tot mens, zonder politieke of religieuze vooringenomenheid. Zoals Sariaçke en Denneboom die voerden.